Bu hafta birçok ufak çaplı afetle karşı karşıya kaldık: Deprem, sel, hortum, yıldırım, fırtına, yangın, ... Her ne kadar ciddi sonuçlarla karşılaşmasakda afetler her an her yerde olabilir ve korkutucu boyutlara ulaşabilir. Peki ulaşırsa nasıl davranmalıyız?
Biliyor muyuz??
Hangi afette hangi davraniş seklini yapmalıyız?
Mesela deprem ya da yangın anında en çok camdan atlamayla karşı karşıya kalıyoruz.Bu davranışı yapmamızın tek sebebi afetlerde nasıl davranacağımızı bilmiyor olmamız ve öncesinde afetlere karşı hazırlığımızın olmadığından kaynaklanıyor.Aslında çok pratik ve basit ama bir o kadar da afetin özelliğine göre bizi koruyan bu davranış şekillerini bilmemiz gerekiyor.
*Çök-Kapan-Tutun;
Deprem, uçak kazası, bomba patlaması ve bomba tehdidi, yıldırım ve hortum
-Güvenli bir yere ÇÖK'ün, baş ve boyun bölgenizi koruyarak KAPAN'ın, sarsıntı esnasında sağa sola savrulmamak için TUTUN'UN
-Yıldırım tehlikesi oluştuğunda, eğer sığınacak kapalı bir yer yoksa arazinin en alçak noktasında hemen yere çök, ayaklarını birleştirip ayak parmaklarının üzerinde dur ve başını dizlerinin arasına alarak kapan.Eğer yüksek ve düz bir yerdeysen başını mümkün olduğu kadar alçakta tut. Voltaj farkı yaratmamak için ayaklarını birleştir ve yerle temasını mümkün olduğu kadar azalt. Asla ama asla yere boylu boyunca yatma! Yıldırımın taşıdığı elektrik yere temas ettiği andan itibaren bulunduğu bölgeye yayılır. Yere yatarsan yıldırıma daha büyük bir hedef oluşturmuş olursun.
*Yerinde Sığınak;
-Tehlikeli madde sızıntılarında rüzgar yönünün tersi istikamette sığınak oluşturarak kapı ve pencereleri izole etmeliyiz.
- Yetkililerden fırtına olacağı uyarısını aldıysak pencere ve balkon kenarlarında aşağı düşecek cisimlerin yerlerini düşmeyecek şekilde değiştirin.Önceden sağlamlaştırdığımız kapı ve pencereleri kapatarak cam kenarlarından uzakda güvenli yerde durun.Fırtına sonrası sel/ su baskınına karşı dikkatlı olun.Fırtına uyarısı sonlanana kadar gerekmedikçe dışarı çıkmayın.
*Kilitlen ve yat;
Ateşli silah sesi ve keskin nişancı riskinde
-Yakınlarda bir silah sesi duyulduğunda, “yere
yatın” komutu verilir. Bunun ardından herkes yere yatmalıdır. Bina içindeyseniz binanın ve/veya odanın
kapısını içeriden kilitleyiniz. Eğer açık havada iseniz, emniyetli olduğu anda Yerinde Sığınak prosedürünü uygulamaya başlayın.
*Tahliye;
Yangın anı, deprem ve patlama sonrası, sel/su baskını öncesi ve anı; kimyasal kazalar, terör/bomba tehdidinde ve heyelan öncesinde
- Alev, duman, sis, yanık kokusu görür ve
hissederseniz alarma geçip nedenini araştırın. Acil yangın durumunu mümkünse telefonla, ihbar düğmesine basarak ya da bağırarak başkalarına da bildirin. Pencere ve kapıları
kilitlemeden kapatın. Varsa klima ve tüm havalandırma sistemlerinin çalışmasını durdurun. Elektrikle çalışan aletleri durdurun, merkezi elektrik şalterini kapatın. Tüp gibi basınçlı kapları tahliye edin. Yanıcı kimyasal maddeleri oradan uzaklaştırın. En yakın yangın söndürücü ile yangını söndürmeyi deneyin. Yangın büyürse telaşa kapılmadan acil yardım
planına uygun bir şekilde yangın mahallini tahliye edin.
-Deprem sonrası ise tahliye anında güvenlik önlemleri alınarak (önceden hazırlanmış), gerekli malzemeyle birlikte derhal binayı (daha önceden tespit edilen yollardan) terk ederek, toplanma bölgesine gidin.“Tehlike geçti” değerlendirmesi gelene kadar binaya tekrar hiçbir nedenle girmeyin.
''Afet davranış şekillerini artık biliyoruz ''diye düşünüyorum.Belirli aralıklarla tatbikat yaparak hareketleri refleks haline getirebilir afet anındaki paniği % 50 azaltabiliriz.Geriye de afete bilinçli bir şekilde hazırlanmak kalır.Bir önceki AFET VE BİREY isimli yazımda afete hazırlık aşamalarından söz etmiştim yazımı okuyarak sizde eksik kalan hazırlıklarınızı tamamlayabilir ve afet zararlarını en aza indirebilirsiniz.
Afetsiz günler dilerim.
