Yaşam bulguları dediğimizde, hasta/yaralının;
—Bilinci,
—Solunumu,
—Dolaşımı,
—Vücut Isısı,
—Kan Basıncından söz edilmektedir.
Bilinç Durumunun Değerlendirilmesi:
Öncelikle, hasta/yaralının bilinç durumu değerlendirilir.
Normal bir kişi kendine yöneltilen tüm uyarılara cevap verir.
Bilinç düzeyi yaralanmanın ağırlığını gösterir.
Bilinç düzeyleri;
Kişinin bilinci yerinde ise= Tüm uyarılara cevap verir.
▪1 Derece Bilinç Kaybı = Sözlü ve gürültülü uyaranlara cevap verir.
▪2 Derece Bilinç Kaybı = Ağrılı uyaranlara cevap verir.
▪3 Derece Bilinç Kaybı = Tüm uyaranlara karşı tepkisizdir, cevap vermez,
Solunum Değerlendirilmesi:
Kişinin bilinci yerinde ise= Tüm uyarılara cevap verir.
▪1 Derece Bilinç Kaybı = Sözlü ve gürültülü uyaranlara cevap verir.
▪2 Derece Bilinç Kaybı = Ağrılı uyaranlara cevap verir.
▪3 Derece Bilinç Kaybı = Tüm uyaranlara karşı tepkisizdir, cevap vermez,
Solunum Değerlendirilmesi:
Hasta/yaralının solunumu değerlendirilirken;
—Solunum sıklığına,
—Solunum aralıklarının eşitliğine,
—Solunum derinliği’ne bakılır.
Kişinin 1 dakika içinde nefes alma ve verme sayısı solunum sıklığıdır.
—Sağlıklı yetişkin bir kişide dakikada solunum sayısı 12–20,
—Çocuklarda 16–22,
—Bebeklerde 18-24’dür.
Kan Basıncının Değerlendirilmesi:
Hasta/yaralı değerlendirilirken kan basıncı kontrol edilmez. Ancak, kan basıncının anlamının bilinmesi önemlidir. Kalbin kasılma ve gevşeme anında damar duvarına yaptığı basınçtır. Kalbin kanı pompalama gücünü gösterir.
Normal değeri 100/50- 140/100 mm Hg’dir.
Nabız Değerlendirilmesi:
Kalp atımlarının atardamar duvarına yaptığı basıncın damar duvarında parmak uçlarıyla hissedilmesine nabız denmektedir.
—Yetişkin bir kişide normal nabız sayısı dakikada 60–100,
—Çocuklarda 100–120,
—Bebeklerde 100-140’dır.
—Solunum sıklığına,
—Solunum aralıklarının eşitliğine,
—Solunum derinliği’ne bakılır.
Kişinin 1 dakika içinde nefes alma ve verme sayısı solunum sıklığıdır.
—Sağlıklı yetişkin bir kişide dakikada solunum sayısı 12–20,
—Çocuklarda 16–22,
—Bebeklerde 18-24’dür.
Kan Basıncının Değerlendirilmesi:
Hasta/yaralı değerlendirilirken kan basıncı kontrol edilmez. Ancak, kan basıncının anlamının bilinmesi önemlidir. Kalbin kasılma ve gevşeme anında damar duvarına yaptığı basınçtır. Kalbin kanı pompalama gücünü gösterir.
Normal değeri 100/50- 140/100 mm Hg’dir.
Nabız Değerlendirilmesi:
Kalp atımlarının atardamar duvarına yaptığı basıncın damar duvarında parmak uçlarıyla hissedilmesine nabız denmektedir.
—Yetişkin bir kişide normal nabız sayısı dakikada 60–100,
—Çocuklarda 100–120,
—Bebeklerde 100-140’dır.
Vücutta nabız alınabilen bölgeler nelerdir?
▪Şah damarı (adem elmasının her iki yanında)
▪Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, başparmağın üst hizası)
▪Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde)
▪Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü)
Hasta/yaralıların dolaşımını değerlendirirken, çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde kol atardamarından nabız alınır.
Vücut Isısının Değerlendirilmesi: İlkyardımda vücut ısısı koltuk altından ölçülmelidir.
▪Normal vücut ısısı 36,5 C’dir.
▪Şah damarı (adem elmasının her iki yanında)
▪Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, başparmağın üst hizası)
▪Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde)
▪Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü)
Hasta/yaralıların dolaşımını değerlendirirken, çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde kol atardamarından nabız alınır.
Vücut Isısının Değerlendirilmesi: İlkyardımda vücut ısısı koltuk altından ölçülmelidir.
▪Normal vücut ısısı 36,5 C’dir.
Normal değerin üstünde olması yüksek ateş, altında olması düşük ateş olarak belirtilir.
▪41–42 C üstü ve 34,5 C tehlike olduğunu ifade eder.
▪31.0 C ve altı ölümcüldür.
